COOKIE ( Çerez )
Cookie olarak anılan kavram, diÄŸer bilgisayarlar tarafından sizin bilgisayarınıza gönderilmiÅŸ olan bazı dosyalardır. Bu dosyalar bilgisayarınızda saklı kalır ve bunların size gönderildiÄŸi bilgisayar tarafından idare edilen siteye tekrar girdiÄŸinizde site sizi tanımış olur. Bu dosyalar Türkçede “Çerez” olarak da adlandırılmaktadır.
Cookie’ler Zararlı mıdır?
EÄŸer iyi niyetli bir kullanım söz konusu ise, cookie’lerin yararlı bile olduÄŸunu söyleyebiliriz. Mesela, bir siteyi ziyaret ettiniz ve buraya üye oldunuz. Site için ÅŸifre ve kullanıcı adı bilgisi oluÅŸturdunuz. Site sizden, bu kullanıcı adı ve ÅŸifreyi hatırlamak için izin ister. Ya da sayfanın bir köşesinde “Oturumu açık tut.”, “Beni hatırla” gibi ibareler yer alır. Siz bu ibareleri “Evet” biçiminde iÅŸaretlerseniz, site sizi otomatik olarak tanıyacaktır. Ä°ÅŸte bunun sebebi cookie’lerdir.
Siz bu siteyi ilk ziyaret ettiğinizde, sistem tarafından bilgisayarınıza yollanan cookie türü dosyalar sayesinde sistem, sizi tanımıştır. Sonraki girişlerinizde sizden bu yüzden şifre istenmemektedir. Bütün bu bahsettiklerimiz iyi niyetli kullanımlar için geçerlidir. Ancak coookie türündeki dosyalar internet ortamında yapılan hile ve dolandırıcılık işlemleri için de kullanılmakta ve bu yüzden pek çok insan mağdur edilmektedir.
Cookie’lerin Kötüye Kullanımı
Bu dosyalar, size saÄŸladığı yararların yanında zararlar da getirmektedir. BaÅŸka bilgisayarlar tarafından size gönderilen bu text dosyaları, her zaman sorunsuz olmaz ve bazen sisteminize virüs bulaÅŸtırabilir. Hatta bu virüsler yüzünden, bilgisayarınızda gizli olan bilgileriniz de çalınabilir. Bu yüzden cookie’ler hakkında dikkatli olmak gerekmektedir.
Bilgisayarımıza Cookie Gönderilmesini Engelleyebilir Miyiz?
Elbette, bunu saÄŸlamak çok kolay bir iÅŸlemdir. Bunun için sadece bilgisayarınızın “Ayarlar” kısmına girerek, Cookie gönderilmesini engelleyebilirsiniz. Fakat emin olun bunu yaptıktan bir süre sonra piÅŸman olacak ve bu yaptığınız iÅŸlemi geri almak isteyeceksiniz. Çünkü bu yüzden her gün sürekli kullandığınız sitelerin ÅŸifrelerini de sürekli sisteme girmek ve bu ÅŸekilde eriÅŸim saÄŸlamak zorunda kalacaksınız. Bu sebeple bilgisayarınıza cookie gönderimini tamamen engellemek bu iÅŸin çözümü deÄŸil…
Cookie’lerden Kurtulmak Mümkün mü?
Bilgisayarınıza cookie gönderimini tamamen engellemek yerine belirli sürelerde, mesela ayda bir veya on beÅŸ günde bir gibi aralıklarla, bilgisayarınızda bulunan cookie’leri temizleyebilirsiniz. Bu dosyalar küçük boyutlarda olmasına raÄŸmen, girdiÄŸiniz her site tarafından size ayrı ayrı çerezler gönderildiÄŸi için bir süre sonra bilgisayarınızda birikecek ve sistemin çalışmasında sorunlar oluÅŸmaya baÅŸlayacaktır. Bu yüzden bu çerezler düzenli olarak temizlenmelidir.
Cookie’leri Temizlemek İçin Ne Yapılmalıdır?
Bunun için her browser’da farklı yöntemler mevcuttur. EÄŸer Google Chrome kullanıyorsanız, “Araçlar” sekmesinin altından, “geliÅŸmiÅŸ seçenekler” kısmına buradan da sırasıyla “gizlilik, içerik ayarları, tüm çerezler ve site verileri” kısımlarını takip ederek çerezleri temizletebilirsiniz. Mozilla kullanıyorsanız, bu iÅŸ Mozilla’da daha kolay yürüyor. Yine “araçlar” sekmesinden baÅŸlayıp, “seçenekler” kısmına tıklamanız ve hemen ardından da “yakın geçmiÅŸi temizle” seçeneÄŸini kullanmanız, cookie’leri temizleyecektir
Ä°nternet Explorer tarayıcısı kullanıyorsanız, burada da cookie’leri temizlemek için izleyeceÄŸiniz yol ÅŸudur: “Araçlar” kısmından” internet seçeneklerine geçerek buradan da “sil” kısmına tıklamanız yeterli olacaktır.
Cookie’ler Zaman içerisinde KendiliÄŸinden Silinir Mi?
Cooki’ler kendi kendini siler ama ne kadar sürede bu iÅŸlemi yapacağı onu size yollayan siteye baÄŸlıdır. Öyle ki bazen bir sitenin size gönderdiÄŸi cookie, sadece bir saat içerisinde silinir ve siz o siteye bir saat sonra tekrar girdiÄŸinizde, yeniden ÅŸifre bilgilerinizi girmek zorunda kalırsınız. Bazen de gönderilen cookie’ler, bir yıl süreyle bir bilgisayarda kalır. Bu sebeple onların kendisini silmelerini beklemeden, belirli aralıklarla sizin onları temizlemeniz daha uygun olacaktır.